Pokrycia dachowe wykonane z arkuszy i taśm na podkładzie ciągłym – wiadomości ogólne.
Przepisy przytoczone w tym poradniku dotyczą pokryć dachowych wykonanych z arkuszy i taśm na podkładzie ciągłym, niezależnie od tego czy dach jest wentylowany, czy nie. W przypadku dachu wentylowanego najlepszym rozwiązaniem jest wentylacja prowadzona przez kalenicy i dolną część połaci dachowej (zalecenie DIN 4108).
Podkłady
Podkład musi być jednorodny. Należy upewnić się, czy jest płaski, ciągły i sztywny.
Drewno. Na podkładzie z drewna najwłaściwszym rozwiązaniem, bo zapewniającym największą trwałość materiałów, jest pokrycie wentylowane.
Podkład należy wykonać z desek z drewna iglastego (przypominamy, że szalówka jest wykonana z desek grubości 4/4 cala i szerokości 10-M5 cm).
Środki grzybobójcze i owadobójcze zabezpieczające drewno nie mogą działać agresywnie na miedź. Możliwe jest ewentualne użycie różnego typu płyt (wiórowych, multiplex, itd.). Muszą one mieć jakość stolarki zewnętrznej.
Beton i inne materiały mogą być użyte do wykonania podkładu pod warunkiem, że zostaną przewidziane miejsca do wbijania gwoździ mocujących łapki, na przykład zalane w betonie klocki drewniane.
Warstwa oddzielająca
W niektórych wypadkach można ułożyć między podkładem i pokryciem warstwę oddzielającą. Należy zastosować warstwę bitumiczną gładką lub folię nietkaną poliestrową, odporną na działanie temperatury. Zadaniem tej warstwy będzie zapewnienie:
- swobodnej dylatacji blachy,
- tłumienia hałasu wywołanego przez wiatr i deszcz,
- ochrony miedzi przed ścierającym działaniem podkładu,
- wyrównania nierówności podkładu.
W wypadku lutowania należy wykonać przerwę w warstwie oddzielającej, wynoszącą 30 cm w obie strony w stosunku do osi lutowania.
Mocowania
Arkusze i taśmy miedziane są powiązane z podkładem za pomocą łapek o grubości co najmniej 0,6 mm gwoździami miedzianymi lub ze stali nierdzewnej. Liczba łapek jest zależna od rodzaju robót, dla których są przeznaczone. Liczba i rozstaw łapek są podobne jak w ścianach osłonowych (patrz tab. 4.2).
Możliwe jest również mocowanie na kleje kontaktowe trwale plastyczne, np. ENKOLIT.
Łączenie
Rozróżnia się dwa typy połączeń:
- Szwy poprzeczne (poziome), prostopadłe do linii spływu wód. Wykonuje się je jako:
— połączenie na zakład lub rąbek leżący pojedynczy (p.3.2),
— rąbek leżący podwójny z językiem (p. 3.3),
— połączenie blach na uskoku (p. 3.4),
- Sztywny podłużne, równoległe dp linii spływu wód.
Wykonuje się jako:
— pokrycia z łączniem na listwach (p. 3.5),
— połączenie na rąbek stojący (p. 3.6),
Połączenie na rąbek leżący pojedynczy
Połączenia na zakład lub rąbek leżący pojedynczy tworzy górna krawędź dolnego arkusza zawinięta na wierzch i dolna krawędź górnego arkusza zawinięta pod spód. Zagięcie górnej krawędzi jest mocowane żabkami. Łączenie na rąbek leżący pojedynczy jest pokazane na rys. 3.1 w aksonometrii, a na rys. 3.2 – przekroju pionowym.
Wykonanie. Fazy wykonania połączenia na rąbek leżący pojedynczy są pokazane na rys.3.3.
Połączenie to jest stosowane na szwach poziomych dla dachów o nachyleniu większym od 47% (25°).

Rys. 3.3. Fazy wykonania połączenia na rąbek leżący pojedynczy
Wymiary rąbka podano na rys. 3.4. Łączny wymiar zakładów wynosi 40-60 mm, zależnie od długości arkuszy. Arkusze blachy układa się na dachu dłuższym wymiarem wzdłuż spadku. Krycie dachu rozpoczyna się od pasa okapowego.

Rys. 3.4. Wymiary rąbka leżącego pojedynczego
Następnie układa się blachę rzędami w kierunku od okapu do kalenicy. Zaginanie dwóch wcześniej połączonych arkuszy blachy jednego rzędu na bocznej krawędzi w celu połączenia z następnym rzędem przedstawiono na rys. 3.5, a wykonanie połączenia dwóch rzędów — na rys. 3.6.

Rys. 3.5. Zaginanie bocznej krawędzi rzędu blach połączonych wcześniej na rąbek pojedynczy w celu połączenia go z następnym rzędem

Rys. 3.6. Wykonanie połączenia dwóch rzędów na rąbek pojedynczy
Połączenie na rąbek leżący podwójny
Rąbek leżący podwójny tworzą zawinięcia dwóch arkuszy oraz dodatkowy pas taśmy, zwany językiem. Górna krawędź dolnego arkusza jest zawinięta na wierzch, a dolna krawędź górnego arkusza — pod spód. Zagięcie górnej krawędzi jest mocowane żabkami. W zawinięcie dolnej krawędzi jest wsunięty język (rys. 3.7). Na rysunku 3.8 pokazano przekrój pionowy połączenia na rąbek leżący podwójny.

Rys. 3.7. Rąbek leżący podójmy – aksonometria

Rys. 3.8. Przekrój przez rąbek leżący podwójny
Wykonanie. Fazy wykonania rąbka podwójnego są pokazane na rys. 3.9.
Połączenie to jest stosowane dla dachów o nachyleniu większym od 18% (10°), a mniejszym od 47% (25°). Wymiary zagięcia podano na rys. 3.10. Całkowity wymiar rąbka podwójnego wynosi od 100 mm przy spadku 47% do 250 mm przy spadku 18%.
Po wykonaniu całego rzędu pokrycia (od okapu do kalenicy) zagina się boczną jego krawędź, stasują pomocniczo belkę drewnianą (rys. 3.11). Wzdłuż krawędzi bocznej przybija się do podkładu łapki mocujące. Następnie układa się sąsiedni rząd, zagina jego krawędź boczną, po czym obie krawędzie łączy się na rąbek stojący.

Rys. 3.9. Fazy wykonania rąbka leżącego podwójnego

Rys. 3.11. Zaginanie bocznej krawędzi rzędu połączonych wcześniej na i ubek podwójny blach w celu połączenia go z następnym rzędem
Połączenie blach na uskoku
Przekrój przez połączenie blach na uskoku pokazano na rys. 3.12.
Połączenie blach na uskoku jest złożone z górnej blachy z zagięciem do spodu, tworzącym okapnik, i z dolnej blachy, którą wykłada się całą wysokość uskoku. Na górze wygina się ją na zewnątrz lub nie.
Inne rozwiązania niż na rys. 3.12 przedstawiono na rys. 3.13.

Rys. 3.12. Przekrój przez połączenie blach na uskoku

Rys. 3.13. Inne rozwiązania połączenia na uskoku

Rys. 3.14. Wymiar połączenia na uskoku
Połączenie to jest stosowane dla nachylenia dachu większego od 5% (3°), a mniejszego niż 18% (10°). Najmniejsza odległość między blachami: górną i dolną (rys. 3.14) wynosi co najmniej 60 mm; jest ona różna w zależności od nachylenia dachu. Aksonometria połączenia na uskoku jest pokazana na rys. 3.15.

Rys. 3.15. Aksonometria połączenia na uskoku

Rys. 3.16. Rąbek okrągły na uskoku
Wykończenie obróbki uskoku może być wykonane w postaci rąbka płaskiego lub okrągłego. Rąbek okrągły pokazano na rys. 3.16.
Pokrycie z łączeniem na listwach
Poszczególne arkusze blachy można również łączyć na listwach drewnianych.
Pokrycie z łączeniem na listwach jest złożone z arkuszy lub taśm blachy miedzianej łączonych dodatkową taśmą za pośrednictwem drewnianej listwy (rys. 3.17). Przekrój takiego połączenia jest przedstawiony na rys . 3.18. Mogą być stonowane trzy typy listew:
- o przekroju pięciokątnym (rys. 3.19a; jest to rozwiązanie najlepsze);
- ”belgijka” o przekroju trapezowym i kwadratowym zaokrąglonym (rys. 3.19b);
- ”niemiecka” o przekroju kwadratowym (rus. 3.19c, d).

Rys. 3.18. Przekrój połączenia pokrycia na listwie

Rys. 3.19. Listwy: a) o przekroju pięciokątnym, b) belgijska, c), d) niemiecka
Wykonanie. Zakresy stosowania poszczególnych typów listew w zależności od spadku połaci są następujące:
- listwa pięciokątna – 3° ^ 45°,
- listwa belgijska – 25° 75°,
- listwa niemiecka — 3° 90°.
Fazy wykonania połączenia blach na listwie belgijskiej pokazano na rys. 3.20.

Rys. 3.20. Fazy wykonania połączenia na listwie belgijskiej
Długość maksymalna tak łączonego pokrycia bez wykonania szczeliny dylatacyjnej wynosi 10 m.

Rys. 3.21. Wymiary połączenia na listwie belgijskiej