Skip to main content

O wielu zasadach obowiązujących przy stosowaniu miedzi na elementy krycia i uzupełnienia połaci dachowych zwrócono uwagę przy opisie poszczególnych systemów.

Warto jednak, decydując się na stosowanie miedzi pamiętać o tym iż mimo iż jest to metal półszlachetny tylko właściwe jego przygotowanie i zastosowanie gwarantuje pełne powodzenie. Powierzchnia taśm i blach miedzianych po procesie walcowania jest zabezpieczana poprzez nałożenie mikrofilmu olejowego lub pasywację powierzchni, które czasowo chronią ją przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych na czas składowania i dalszej wstępnej przeróbki.

A mimo to każde dotknięcie blachy, taśmy czy gotowego elementu gołymi często wilgotnymi, spoconymi rękoma powoduje iż już w kilka godzin później w tym miejscu widoczne jest miejsce zmieniające kolor – jest to po prostu miejsce w którym rozpoczął się proces utleniania przyspieszony przez wilgoć, pot zawierający związki soli.

Każdy jeden czynnik o nieobojętnym odczynie taki proces prędzej lub później rozpoczyna. Miedziany element nie pozostanie elementem błyszczącym – z czasem nabiera miedź ciemniejącego brązowo-czekoladowego koloru by po około 8 latach nabierać koloru turkusowego. I jest to proces naturalny przed którym miedzi na dłuższą metę nie zabezpieczy żadna lakiernicza powłoka . Miedź pokryta naturalną patyną jest praktycznie bardzo dobrze zabezpieczona przed wpływem warunków atmosferycznych.

Obecne technologie pozwalają wszak sztucznie starzeć powierzchnię miedzi i poprzez nanoszenie specjalnych emulsji praktycznie błyskawicznie powodować powstanie naturalnej turkusowej powłoki, jednak jej powiązanie z podłożem nie jest tak stabilne i trwałe chociaż z upływem czasu właściwości te ulegają zdecydowanej poprawie.
Decydując się na stosowanie miedzi pamiętać musimy również o tym iż kontakt tego metalu z innymi metalami a szczególnie z cynkiem i żelazem nie jest kontaktem wskazanym. Ze względu na różną elektrostatykę i odmienne ładunki elektryczne kontakt taki ma znamię ogniwa i w miejscu kontaktu możliwe jest szybkie zniszczenie metali . Nie ma natomiast żadnych przeciwwskazań w kontakcie miedzi ze stalą nierdzewną, ołowiem i aluminium.

Lutowanie miedzi

Łączenie elementów miedzianych oprócz połączeń na rąbek lub zakład możliwe jest poprzez tzw. lutowanie miękkie albo lutowanie twarde lutem miedziano srebrnym, miedziano fosforowym i podobnymi lutowiami produkowanymi specjalnie dla miedzi.

Lutowanie miedzi tzw. lutowanie miękkie wykonujemy z zastosowaniem spoiwa cynowo-ołowiowego LC 50 lub LC 60. Są to spoiwa z zawartością odpowiednio 50 lub 60% cyny. Aby połączenie lutowane można było wykonać należy w pierwszym rzędzie oczyścić mechanicznie lutowane powierzchnie z tlenków i innych zanieczyszczeń trwałych do czystej powierzchni metalicznej oraz ze wszelkich zatłuszczeń. Następnie na powierzchnię lutowaną nanosimy małym pędzelkiem tzw. wodę lutowniczą. Woda lutownicza jest zazwyczaj niskoprocentowym roztworem kwasów z chlorkiem cynku lub też samym roztworem chlorku cynku i po pierwsze spełnia rolę środka oczyszczającego lutowane powierzchnie a po drugie spełnia rolę topnika ułatwiającego rozpływanie się lutowia. Podobną rolę spełniają różnego rodzaju pasty lutownicze najczęściej na bazie salmiaku (chlorku amonu NHCl), boraks czy kalafonia.

Do lutowania używamy najczęściej lutownicy gazowej na gaz propan-butan lub lutownicy elektrycznej o mocy co najmniej 400 W . Nie bez znaczenia przy lutowaniu miedzi pozostaje wielkość ( masa ) grota lutownicy. Miedź jako bardzo dobry przewodnik ciepła , bardzo szybko odbiera ciepło grota aby więc lut miał odpowiedni przetop a co za tym idzie odpowiednio związał się z podłożem i odpowiednio wypełnił lutowane miejsce, grot musi być na tyle duży a lutownica na tyle wydajna energetycznie żeby zapewnić właściwą temperaturę . Lut twardy wykonujemy specjalnym palnikiem na gaz propan – butan oraz tlen, rzadziej palnikiem acetylenowo – tlenowym.

Do wykonania prawidłowego lutu twardego lutowiem miedziano srebrnym potrzebujemy skupionego płomienia palnika, który umożliwi nagrzanie zarówno lutowia jak i lutowanych części do temperatury około 700˚C . Lut miedziano srebrny występuje najczęściej w postaci drutów i pałek i posiada w swoim składzie odpowiedni topnik ułatwiający rozpływanie się lutowia. Połączenia wykonane lutem twardym są trwałe i mocne jednak należy pamiętać o tym iż wskutek nagrzania materiału, materiał lutowany w okolicy lutu staje się miękki i wrażliwy na odkształcenia mechaniczne.

Kontakt miedzi z innymi metalami

Miedź mimo iż należy do grupy metali tzw. półszlachetnych też podlega korozji. Jest ona w normalnym, obojętnym środowisku bardzo powolna. Korozję miedzi przyspiesza jednak kontakt miedzi z innymi metalami. Jest to objaw tzw. korozji między metalicznej. Bezwzględnie korzystne towarzystwo miedzi dają jedynie stal nierdzewna i ołów. W pewnych warunkach jeszcze cyna i elementy stalowe cynowane . Zdecydowanie niekorzystnie reaguje miedź z cynkiem, elementami ocynkowanymi i aluminium.

Absolutnie nie należy również łączyć elementów miedzianych z elementami ogniowo cynkowanymi a następnie galwanicznie miedziowanymi. I choć wydaje się to nieprawdopodobne, stwierdzono także iż na trwałość elementów miedziowanych, cynkowych, aluminiowych i ocynkowanych wpływ ma sam fakt zamontowania ich poniżej linii ścieku wody z elementów wykonanych z litej miedzi. Korozja tych metali jest wtedy przyspieszona.